Το βρετανικό νεκροταφείο στην Κέρκυρα

Tο βρετανικό νεκροταφείο βρίσκεται λίγο έξω από την πόλη της Κέρκυρας και η αρχή της λειτουργίας του χρονολογείται το 1814, στην αρχή δηλαδή της αγγλικής κατοχής του νησιού, και προοριζόταν μαζί με άλλο ένα, το οποίο σταμάτησε να λειτουργεί το 1859, για την ταφή Άγγλων αξιωματικών στρατιωτών και των οικογενειών τους, που ζούσαν τότε στην Κέρκυρα.

Η πιο ενεργή περίοδος λειτουργίας του ήταν από το 1814 έως το 1864, που τελείωσε η αγγλική κατοχή του νησιού, και σε αυτήν την περίοδο, σχεδόν όλοι όσοι θαφτήκαν εκεί, είχαν πεθάνει όχι σε κάποια μάχη αλλά από αρρώστιες, όπως η χολέρα, που εκείνη την περίοδο βρισκόταν σε τρομερή έξαρση στο νησί.

Μπαίνοντας στην κεντρική πόρτα αντικρίζει κανείς έναν πανέμορφο κήπο, με την κατοικία του επιστάτη στα αριστερά, που ανήκει στη συγκεκριμένη οικογένεια εδώ και 83 χρόνια. Προχωρώντας λίγο ακόμα, ο επισκέπτης βρίσκεται στην αρχή ενός ελαφρά ανηφορικού διαδρόμου που χωρίζει νοητά το νεκροταφείο στα δύο, την «παλαιά» και τη «νέα» πτέρυγα. Είναι γεμάτος από σπάνια λουλούδια και πράσινος από βρύα. Ξεκινώντας κανείς να τον διασχίσει, εμφανίζονται οι πρώτοι τάφοι της παλαιάς πτέρυγας στα αριστερά, με τάφους που ξεκινάνε από τον πρώτο χρόνο λειτουργίας του. Υπάρχουν επιβλητικοί πέτρινοι σταυροί και ταφόπλακες, ολόκληρα έργα τέχνης σκαλισμένα σε μάρμαρο και πέτρα, καθώς και μεγάλοι κέλτικοι σταυροί και αγάλματα. Σε έναν από αυτούς βρίσκεται και το πανέμορφο άγαλμα «Η Παναγία Κλαίουσα», όπως και ένα μεγάλο στολισμένο κενοτάφιο, στο οποίο είναι φυλαγμένα τα οστά όσων βρέθηκαν χωρίς όνομα στο δεύτερο νεκροταφείο. Δίπλα ακριβώς, στην αριστερή πάλι πλευρά του επισκέπτη, υπάρχουν και άλλοι τάφοι από την ίδια περίοδο, ακόμα πιο περίτεχνα στολισμένοι, καθώς και μια μεγάλη πλάκα με τα ονόματα όσων Βρετανών σκοτώθηκαν σε άλλα νησιά του Ιονίου και στην Κριμαία, κατά τον πόλεμο του 1851-1856.

Μόλις διασχίσει κανείς και το δεύτερο κομμάτι της παλαιάς πτέρυγας εμφανίζονται δύο μικρά μονοπάτια, ένα αριστερά που οδηγεί σε 12 τάφους ναυτικών των δύο αγγλικών φρεγατών Saumarez και Volage, που τραυματίστηκαν όταν τα καράβια τους χτύπησαν σε νάρκες, καθώς είχαν μπει σε αλβανικά χωρικά ύδατα το 1946, και μετά πέθαναν στο Στρατιωτικό νοσοκομείο της Κέρκυρας, καθώς και άλλοι 32 ναύτες, που σκοτώθηκαν αμέσως μετά την έκρηξη και βρίσκονται στον βυθό της θάλασσας.

Στα δεξιά οδηγεί στην νέα πτέρυγα, που βρίσκονται θαμμένοι κυρίως όσοι πέθαναν μετά από το 1900, όπως νεκροί του Α΄ και Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Υπάρχει ένας ομαδικός τάφος 15 ανδρών, που τα δύο καράβια τους χτύπησαν τη νύχτα της 30/1/1903 σε ένα ακρωτήρι κοντά στην Κέρκυρα, όπως επίσης και οι τάφοι κάποιων Γερμανών από την συνοδεία του Κάιζερ, ο οποίος ερχόταν για διακοπές στην Κέρκυρα στις αρχές του 20ου αιώνα. Στην ίδια πτέρυγα είχαν ταφεί και 52 Γερμανοί κατά τη διάρκεια της κατοχής τους στην Κέρκυρα (1943-1944), τους οποίους μετέφεραν αργότερα σε μαυσωλείο στην Θεσσαλονίκη. Τέλος, υπάρχουν και άλλοι τάφοι βρετανικών οικογενειών που εγκαταστάθηκαν στην Κέρκυρα μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και συνεχίζουν να ζουν ακόμα εκεί.

Συνολικά το νεκροταφείο έχει περίπου 500 τάφους, στην πλειοψηφία παλιούς και λιγότερο καινούριους. Τα αγάλματα, οι σκαλιστοί σταυροί και τα πανύψηλα κυπαρίσσια, δίνουν μια επιβλητική και γοτθική ατμόσφαιρα στο χώρο, που δεν έχω δει πουθενά μέχρι τώρα. Αξίζει να σημειωθεί ότι το επισκέπτεται πολύς κόσμος, όχι μόνο συγγενείς των ενταφιασμένων, αλλά και αρχαιολόγοι, ζωγράφοι και βοτανολόγοι, με σκοπό να δουν τα ιστορικά του μνημεία και τη σπάνια βλάστηση που διαθέτει.